Geschiedenis van M5-M6, Schatten uit het Rijks

In 2016 sloegen 5 stadsmusea (M5) in Nederland de handen ineen om gezamenlijk tentoonstellingen te gaan maken. Het werd een reizende tentoonstelling. De gedachte was om te putten uit het rijke Nederlandse kunstbezit. Inmiddels doen nu 6 musea mee zodat het nu M6 heet.

Als gemeenschappelijke invalshoek kozen de musea voor de vier elementen:

Aarde, water, lucht en vuur.

Deze elementen staan in relatie tot de mens die daarin woont en leeft.

  • 2018 Lage Landen en de boeren
  • 2020 Koele Wateren en de vissers 
  • 2022 Hoge Luchten en de burgers die in de steden wonen.
    De mens is naar de stad getrokken waar men werk zocht. De stad werd het centrum van handel, scholen, ontwikkeling, vrijheid.
  • 2023 Hete Vuren waarbij verschillende elementen aan bod komen zoals het romantische haardvuur, de ambachten waarbij het vuur een rol speelt, de oorlogen, de branden.

Hete Vuren

Als je als kunstenaar wil inzenden, dan zal je kunstwerk moeten voldoen aan onderstaande omschrijving. De jury zal tzt daar op selecteren.

Op alle uit het Rijksmuseum geselecteerde kunstwerken zal ‘vuur’ te zien zijn. De meeste kunstwerken worden gerekend tot zg genrestukken. Deze keer dus geen landschappen, zeegezichten of stadsgezichten, maar meer taferelen binnenskamers. Vuur als bron van warmte, licht, gezelligheid, huiselijkheid, gemeenschappelijkheid. Kaarsen, kampvuur, barbecue.

Vuur brengt ons bij de sociale dimensie van de Nederlandse identiteit. Nederland is niet alleen een stuk grond in Europa, een delta (ruimtelijke dimensie), een rechtstaat met burgerlijke rechten (normatieve dimensie), ook een gemeenschap, een geheel van verenigingen, belangenorganisaties, ondernemingen (sociale dimensie).

Met het element ‘vuur’ in de vierde aflevering wordt de focus geplaatst op de ‘gemeenschap’. Anders dan de elementen aarde, water en lucht is ‘vuur’ veel minder ruimtelijk en minder zichtbaar. Geen landschappen, zeegezichten en stadsgezichten, maar mensen in hun sociale omgeving worden in deze laatste aflevering getoond. Lag in de vorige drie aflevering de focus op respectievelijk gelijkheid, maakbaarheid en vrijheid, bij Hete Vuren zal de focus liggen op de gevoelsgemeenschap, de saamhorigheid, de solidariteit, de gezelligheid. De verbindende kracht van vuur. 

Specifiek voor Bergen op Zoom komt nog als sub-thema de geschiedenis van het ambachtelijk vuur van pottenbakkers en het muzikale vuur van singer songwriters.

Al deze elementen zullen tzt bij de selectie voor de diverse ruimten een rol spelen.

Door het Rijksmuseum zijn selecties gemaakt voor deze expositie. Dit zijn de selectie-overwegingen. Ook bij het beoordelen van uw werk voor het Arsis deel zullen wij hier aan refereren. Zie later op deze pagina de voorwaarden.

  • Huiselijk vuur 

Een derde van de selectie aan schilderijen die geëxposeerd gaan worden, betreft het bijeen zijn rondom het haardvuur. De huiselijkheid in Nederland is door heel veel schilders vastgelegd, en daarin onderscheiden we ons ook van andere landen. Nederlandse schilders door de eeuwen heen richten zich eerder op het kleine gebaar, dan op de heroïsche handeling of het romantische drama. 

  • Ambachtelijk vuur 

Pottenbakkers en smeden zijn ruim vertegenwoordigd in het depot van het Rijksmuseum. Een deel van de selectie betreft het ambachtelijk vuur. Ook in de geschiedenis van de participerende steden Hoorn, Harlingen, Bergen op Zoom, Gouda en Venlo zijn de pottenbakkers, kaarsenmakers en glasblazers belangrijke beroepsgroepen geweest. 

  • Vernietigend vuur 

We kunnen in een serie over de identiteit van Nederland het niet alleen hebben over onze poldermentaliteit en gezelligheid, de donkere bladzijden van onze geschiedenis komen ook aan bod. Nederland heeft niet alleen de delta verdedigd tegen het wassende water, maar ook buitengaats oorlogen gevoerd om de hegemonie  binnen en buiten Europa. Een derde van de selectie betreft het vernietigend vuur. Dit zou ook brand kunnen zijn.



Hete Vuren staat gepland van 22 april 2023 t/m 3 september 2023 in het Markiezenhof.


Met het Markiezenhof zijn we ver in het maken van afspraken. Dat zal betekenen dat wij weer de 2 ruimten die wij nu gebruiken ook weer mogen gebruiken. Ook hopen wij dan nog een galerie te hebben. Wij hebben inmiddels de mogelijkheid vastgelegd om in de maand april en mei in onze Sint Gertrudiskerk aan de Grote Markt ook te exposeren. Dat zal een uitdaging worden, maar we gaan ervoor.
Na afloop van de huidige expositie in juli gaan we met partijen verder om de tafel zitten om e.e.a. te organiseren.


Kunstenaars konden zich opgeven om mee te doen . De inschrijving is inmiddels gesloten.

Algemene gegevens en voorwaarden voor de expositie Hete Vuren, april 2023.

Voorlopige planning

Inschrijven voor deelname: vanaf 25 januari tot en met 19 maart 2023 via de speciale website; (https://bergenopzoom.art) De inzendingen zijn daar voor iedereen te zien.
Inleveren werk: dinsdag 28 en woensdag 29 maart 2023 (op basis van afspraak);
Jurering: donderdag 30 en/of vrijdag 31 maart 2023;
Open huis en optie verkiezing Publieksprijs: zaterdag 1 april 2023.

Voorlopige verdeling over de locaties

Niet elke locatie is geschikt om alle soorten kunstwerken te exposeren. Op basis van wat ons nu bekend is, hebben wij de volgende verdeling over de locaties gemaakt.

  • Museum Markiezenhof.
  • Tuinzaal: schilderijen.
  • Franse tuin (buiten): beeldhouwwerken
  • Binnentuin met overdekte galerij: schilderijen, beeldhouwwerk, sculpturen
  • Grote Galerij: schilderijen

  • Galerie Zuivelplein 5, 22 april – eind mei 2022
  • schilderijen en 3D werk

  • Gertrudis Kerk maand april en mei, misschien ook in juli:
  • Installaties, beeldhouwwerk, sculpturen. Omdat deze kerk ook gebruikt wordt voor kerkdiensten dienen de kunstwerken passend te zijn voor expositie in een actief voor kerkdiensten gebruikte kerk. De samenstellers van de expositie zal hier op selecteren.

  • Kunst Kamer Holland Huis te Scherpenisse
    schilderijen en klein 3D werk

Voorwaarden voor deelname:

  • Deelname staat open voor iedereen;
  • Iedere kunstenaar mag maximaal 2 kunstwerken inleveren;
  • Twee-dimensionaal werk: een schilderij mag niet groter zijn dan 175 cm hoog x 175 cm breed;
  • Geen series;
  • Zorg voor goed ophangsysteem. Niet ingelijste werken kunnen eventueel gespijkerd worden;
  • Drie-dimensionaal werk; geen maximale afmetingen, wel moet het werk zelf gebracht/gehaald worden zonder gebruik van groot materieel, dus wel bijvoorbeeld een steekwagen maar geen hijskraan;
  • Meeleveren: (retour)verpakking met naam en titel erop;
  • Vooraf dienen de werken te worden aangemeld op de catalogus website;
  • Bij ieder geselecteerd kunstwerk komt een QR-code. Schrijf een korte uitleg (max. 50 woorden) voor bij het kunstwerk bij het aanmelden. Via de QR code wordt verwezen naar de website waar meer informatie op kan;
  • De kunstenaar van wie een werk wordt geselecteerd is verplicht te suppoosten;
  • Kunstwerken die niet voldoen aan de regels, worden niet geaccepteerd;
  • Kunstwerken kunnen niet verzekerd worden;
  • Deelname houdt ook in dat u toestemming geeft tot het publiceren van een of meer afbeeldingen van het ingeleverde kunstwerk, een omschrijving en gegevens over de kunstenaar op een website en andere media;
  • Aan deelname zijn geen kosten verbonden;
    De uitkomst van de selectiecommissie is bindend;
    Niet geëxposeerde kunstwerken dienen opgehaald te worden.

Het verkopen van de kunstwerken is mogelijk via informatie op de website die door de kunstenaars zelf moet worden aangeleverd. De opbrengst is 100% voor de kunstenaar.

Selectie van kunstwerken:

Wij kunnen helaas niet alle ingeleverde kunstwerken exposeren en ook moeten wij de aangeboden kunstwerken verdelen over de beschikbare locaties.
De selectie zal plaats vinden door een professionele selectiecommissie.
Aandachtspunten: thema, techniek, eigenheid, word je er door geraakt.
De commissie zal zich bij zijn selectie laten leiden hierdoor en ook in welke mate het thema eer wordt aangedaan.
Voor de inspiratie van dit thema heeft het boek gefungeerd van J. Goudsblom
‘Vuur en Beschaving’

In tegenstelling tot de onderwerpen lucht, water en land is vuur iets dat de mens zelf kon maken.

Met het element ‘vuur’ in de vierde aflevering wordt de focus geplaatst op de ‘gemeenschap’. Anders dan de elementen aarde, water en lucht is ‘vuur’ veel minder ruimtelijk en minder zichtbaar. Geen landschappen, zeegezichten en stadsgezichten, maar mensen in hun sociale omgeving worden in deze laatste aflevering getoond. Lag in de vorige drie afleveringen de focus op respectievelijk gelijkheid, maakbaarheid en vrijheid, bij Hete Vuren zal de focus liggen op de gevoelsgemeenschap, de saamhorigheid, de solidariteit, de gezelligheid. De verbindende kracht van vuur.
Specifiek voor Bergen op Zoom komt nog als sub-thema de geschiedenis van het ambachtelijk vuur van pottenbakkers en het muzikale vuur van sing en songwriters.

De mens heeft het vuur leren beheersen en gebruiken.
Er zijn drie vormen van het gebruik van ‘vuur’:

  • Huiselijk vuur: maaltijden, haardvuur, kaarsen, gezelligheid
  • Ambachtelijk vuur: smeden, glasblazers, pottenbakkers (speciaal in Bergen op Zoom)
  • Vernietigend vuur: brand, oorlog

Achtergrond informatie

Meer algemene informatie over het project: https://schattenuithetrijks.nl

Voor vragen, opmerkingen etc is de werkgroep bereikbaar via het volgende email adres: m6expositie@arsis-boz.nl

Verdere plannen.

Wij willen toegroeien naar een 2 jaarlijkse steeds bredere kunstmanifestatie. Uiteindelijk een Biënnale van Bergen op Zoom.